HAFTA TATİLİ HESABINDA SATTLİK ÜCRET
Yargıtay bilirkişinin raporunda hükme esas alınan hafta tatili hesabında saatlik ücretin 1,5 katsayı ile çarpılması gerekirken, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 0,5 katsayı ile çarpılmasını hatalı buldu.
Şirkette kamyon şoförü olarak çalışan davacının 25/11/2012- 02/09/2015 tarihleri arasında şoförlük yaptığını, her iki davalı şirketin aynı kişilere ait olduğunu, aylık ücretinin net 1.640,00 TL olduğunu, ayda ortalama 3.000,00 TL’ de harcırah aldığını, davacının uzun yol seferinden sonra dinlendirilmeden tekrar yola çıkmasının istendiğini, davacının dinlenme isteğini söylemesi üzerine iş akdine son verildiğini iddia etti.
'11 SAAT ARAÇ SÜRDÜM'
İŞVEREN: İŞÇİ HAKARET ETTİ, ELDEN ÖDEME YOK
Davalı vekili, davacının iş akdinin iş arkadaşlarına karşı hakaret ve sinkaf içeren sözler söylemesi, şiddet uygulaması, ağır paletleri sağa sola saçarak can güvenliğini tehlikeye sokması nedeniyle feshedildiğini, işyerinde elden ödeme olmadığını, bordroların banka kayıtları ile uyumlu olduğunu, fazla çalışma yapıldığında ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Yargıtay somut olayda taraflar arasında davacının fazla mesai alacağı bulunup bulunmadığı noktasında uyuşmazlık olduğuna işaret ederek;
---*Fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıyla ödenir (İş K. m.41/2). İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, bu halde sadece kalan yüzde elli zamlı kısmı ödenir.
---*Kanunda öngörülen yüzde elli fazlasıyla ödeme kuralı, nispi emredici bir nitelik taşır. Tarafların bunun altında bir oran belirlemeleri mümkün değilse de, sözleşmelerle daha yüksek bir oran tespiti olanaklıdır. Belirtmek gerekir ki, fazla çalışma ile prim uygulaması arasında çalışma süreleri ile doğru orantılı olması sebebiyle bir bağ olsa da, esasen fazla çalışma ile prim ödemesi birbirinden bağımsızdır.
---* Haftalık 45 saati aşmayan dönem içindeki çalışmalar için de prim elde edilebilmesi mümkün olup, sözü edilen primlerin fazla çalışma ücretinden mahsubu doğru olmaz. Kaldı ki prim, ücretin eki hatta bazen kendisi olabildiği halde, fazla çalışma ücreti genel anlamda ücretten farklıdır. Bu iki ödemenin farklı nitelikte olduğu göz önüne alınmadan, işçiye ödenen prim miktarının fazla çalışma ücreti ile karşılaştırılması suretiyle sonuca gidilmesi yerinde değildir.
---* Diğer taraftan işçiye yapılan prim ödemesinin niteliği, fazla çalışma ücretinin hesabında önem taşımaktadır. İşçiye, garanti ücrete ilaveten, bahşiş, parça başına, satışa, sefer başına ya da kilometreye bağlı olarak prim ödemesi usulünün öngörüldüğü çalışma biçimlerinde, fazla çalışma ücretinin hesaplamasında, temel ücretin, garanti ücret kısmı ile prim kısmı birbirinden ayrılarak; prim üzerinden hesaplanacak fazla çalışma ücretinde sadece zam nispeti üzerinden (0,5 çarpanıyla); garanti ücret üzerinden hesaplanacak fazla çalışma ücreti kısmında ise (1,5 çarpanıyla) hesaplama yapılarak sonuca gidilmelidir.Somut uyuşmazlıkta davacı kamyon şoförü olarak aylık net ücret ve bu ücrete eklenen harcırah ile çalışmaktadır.
---*Davacının prime bağlı olarak çalıştığı, çıktığı sefere göre ücret aldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda Dairemiz uygulamasına göre; prime bağlı çalışmalarda; fazla çalışma ücretinin hesaplamasında, temel ücretin garanti ücret kısmı ile prim kısmı birbirinden ayrılarak; prim üzerinden hesaplanacak fazla çalışma ücretinde sadece zam nispeti üzerinden (0,5 çarpanıyla); garanti ücret üzerinden hesaplanacak fazla çalışma ücreti kısmında ise (1,5 çarpanıyla) hesaplama yapılarak sonuca gidilmesi gereklidir.
---*Hafta tatili hesabında saatlik ücretin 1,5 katsayı ile çarpılması gerekirken, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 0,5 katsayı ile çarpılması da hatalıdır." diyerek 27/01/2021 tarihinde Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA hükmetmiştir.
