Sayıştay Başkanlığı 2024 yılına ait kamu kurumlarının denetim raporlarını açıkladı. Bu raporlarda ilginç detaylar yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki bir genel müdürlüğe ait sanatçıların yararlandığını haktan başka genel müdürlükteki sanatçıların yararlanamadığı ortaya çıktı.
Sayıştay denetçileri Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünün konaklama giderlerinin bütçe kanununda belirtilen limitlerin üzerinde doğrudan temin yöntemiyle yapılmasını bulgu konusu yaptı. Böylece harcırahın sanatçıdan sanatçıya değiştiğini de öğrenmiş olduk.
Rapordaki tespitin doğru olduğunu ifade etmemiz gerekiyor.
Raporda konuyla ilgili olarak şu ifadelere yer verilmiştir:
“Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından Harcırah Kanununda ve 2024 Yılı Bütçesi (H) Cetvelinde belirtilen limitlerin üzerinde konaklama hizmeti alındığı görülmüştür.
6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun “Yurtiçinde verilecek gündeliklerin miktarı” başlıklı 33’üncü maddesinin (a) fıkrasında; “Bu Kanun gereğince verilecek yurtiçi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit olunur.” denilmekte olup aynı maddenin (b) fıkrasında ilgili gündelik miktarlarına uygulanacak katsayılara ilişkin açıklamalara yer verilmiş, (c) fıkrasında ise “Devlet Tiyatroları ve Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlükleri ile Müdürlükleri, Cumhurbaşkanlığı ve Devlet Senfoni Orkestraları, Oda Orkestraları, Devlet Türk Halk Müziği Korosu, Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, Devlet Çoksesli Müzik Korosu ve Devlet Halk Dansları Topluluğu tarafından düzenlenecek yurtiçi sanat faaliyetlerine münferiden ve topluca katılan sanatçılarla diğer görevlilere kanunlara göre kurumlarınca karşılanan seyahat ve ikamet giderlerine ilave olunarak, 2 nci derece kadrolu memur için tespit olunan gündelik miktarlarının 2 katı gündelik olarak verilir.” hükmüne yer verilmiştir. Söz konusu maddenin (d) fıkrasında ise; “Bu Kanun hükümlerine göre gündelik ödenenlerden (b) fıkrasına göre gündelik ödenenler hariç) yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak (…) (2) üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenir.” hükmü yer almaktadır.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) cetvelinin “I- Yurt İçinde Verilecek Gündelikler (Madde:33)” başlıklı bölümünün (B) bendinde memur veya hizmetlilerin ek göstergeye veya aylık/kadro derecesine göre 2024 yılındaki gündelik miktarları belirtilmiştir.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) cetvelinin dipnotlarında; “6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin % 60 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin % 60 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50 si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40’ı esas alınır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, Harcırah Kanunu gereğince yurtiçinde verilecek gündeliklerin her yıl bütçe kanunu ile belirleneceği ve yatacak yer temini için ödedikleri bedeli belgelendirenlere belge bedelini aşmamak kaydı ile gündeliklerinin bütçe kanununda belirtilen oranlar kadar artırımlı kısmının ödeneceği anlaşılmaktadır. 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) Cetveli’nde bu tutarlar detaylı olarak belirtilmiştir.
Bununla beraber, 5441 sayılı Devlet Tiyatroları Personeli Hakkında Kanun’un Ek 2’nci maddesi ile 1309 sayılı Devlet Opera ve Balesi Personeli Hakkında Kanun’un 15’inci maddesinde; turnelerdeki ikamet yerlerinin Genel Müdürlükçe temin edileceği ve parasının da Genel Müdürlük bütçesinden ödeneceği, turne ile ilgili seyahatlerin zamanı ve hangi vasıtalarla yapılacağı genel müdürlükçe tayin olunacağı, harcırah yevmiyelerinden herhangi bir kesinti yapılamayacağı ve otel ücreti tenzil edilemeyeceği belirtilmiştir. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ile Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren sanatçıların konaklamaya ilişkin haklarından, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan sanatçılar Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünün mevzuatında yer almadığından faydalanamamaktadırlar. Söz konusu hususun aynı Bakanlığın merkez teşkilatında yer alan Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü ile Bakanlığa bağlı genel müdürlüklere bağlı olarak aynı amaç doğrultusunda çalışan sanatçılar arasında eşitsizliğe sebebiyet verdiği görülmekle birlikte mer’i mevzuat çerçevesinde Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğün yurtiçi sanat faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde sanat faaliyetine katılan sanatçılar ile diğer görevlilerin konaklamalarının konaklama hizmeti şeklinde alınması mümkün görünmemektedir.
Yapılan incelemede, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile konaklama hizmeti alındığı, söz konusu konaklama hizmeti için ödenen tutarın Harcırah Kanunu ve 2024 yılı bütçesinin (H) cetvelinde belirtilen limitlerin üzerinde olduğu görülmüştür.
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğün yurtiçi sanat faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde sanat faaliyetine katılan sanatçılar ile diğer görevlilerin konaklamalarının konaklama giderlerinin Harcırah Kanunu ve 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) Cetveli’nde belirtilen limitleri aşacak şekilde doğrudan temin yöntemiyle alınması mümkün görünmemektedir.
Sonuç olarak konaklama hizmetinin, Harcırah Kanunu ile 2024 Yılı Bütçesi (H) Cetvelinde belirtilen limitleri aşacak şekilde alınmaması gerekmektedir.”
