Sayıştay Başkanlığı 2024 yılı denetim raporlarında birçok belediyede usulsüzlük tespit etti. Etimesgut Belediyesinin artist başkanı da kervana katılarak Özel Kalem Müdürlüğü kadrosunu memuriyete sınavsız giriş yöntemi olarak kullanmış.
Belediye Başkanlığının özel kalem müdürlüğüne yapılan atamanın mevzuatın düzenleniş amacına aykırı olarak, memuriyete sınavsız giriş yöntemi olarak kullanıldığı görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "İstisnai memurluklar" başlıklı 59'uncu maddesinde; atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümlerle bağlı olmaksızın bazı görevlere memur atanabileceği belirtilmiştir.
657 sayılı Kanun'da istisnai memuriyet olarak sayılan özel kalem müdürlüğü kadrosu hususunda İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünce 03.06.2009 tarih ve B.05.0.MAH.0.08.01.00/900-14626 sayılı Genelge yayımlanmış ve söz konusu kadroya yapılacak atamalara ilişkin birtakım düzenlemeler getirilmiştir. Söz konusu Genelge’de; özel kalem müdürlüğü kadrolarına atanacakların, öncelikle belediyede çalışan memurlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar arasından seçilmesinin esas olduğu, memurlar arasından yapılacak atamalarda Bakanlık izninin alınmayacağı, açıktan yapılacak atamaların ise Bakanlık izni ile olacağı belirtilmiştir. Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59’uncu maddesi kapsamında tanınan atama yetkisinin, sınırsız bir yetki olmadığı, bu yetkinin memuriyete sınavsız girişin yöntemi gibi kullanımına hukuken imkân bulunmadığı, özel kalem müdürlüğü kadrolarına atanacakların seçiminde, belediye başkanlarının bir seçim dönemi boyunca çalışabilecekleri ehliyet ve liyakat sahibi kişileri seçmelerinin esas olduğu belirtilmiştir.
Sayıştay Genel Kurulunun 04.04.2005 tarih ve 5119/1 No.lu Kararında; açıktan istisnai memuriyete atanan kişinin diğer memur kadrolarına atanması hususunun, bu kadrolar için açılan sınavlara girmiş ve başarılı olmuş kişilerin atanmayı bekledikleri bir durumda, bu sınavlara girmeyen kişilerin istisnai memurluklar kullanılarak diğer memurluk kadrolarına atanmalarının, sınavlara girmiş ve başarılı olmuş kişiler aleyhine haksız bir durum yaratacağı ve bu durumun da Anayasa’nın kişilerin kanun önünde eşitlik ve kamu hizmetine girmede eşitlik ilkelerini ihlal edeceği vurgulanmıştır.
Söz konusu Karar’ın sonuç bölümünde ise; sadece hizmetin gereği olarak kullanılması gereken istisnai memurluk kadrolarının devlet memurluğuna girmede esas olan sınav sistemini aşmaya yönelik olarak kullanılmasının, devlet memurluğu kadrolarına liyakat esasına uymayan ve bu kadroların gerektirdiği niteliklere sahip olmayan kişilerin atanmasına imkan sağlayabileceği ifade edilmiş; devlet memurluğu alımı için açılan sınavlara katılmadan ve dolayısıyla bu sınavlarda başarılı olunmadan istisnai memuriyet kadrolarından diğer memurluk kadrolarına atanma hususunun, Hazine menfaatlerini zarara uğratıcı nitelikte olduğuna karar verilmiştir.
Özel kalem müdürlüklerine atama yetkisi sınırsız değildir
Yukarıda yer verilen İçişleri Bakanlığı Genelgesi ve Sayıştay Genel Kurulu Kararı’ndan anlaşılacağı üzere; belediyelerin özel kalem müdürlüklerine atama yetkisinin sınırsız bir yetki olmadığı, bu kadroya yapılacak atamaların bazı esas ve usullerinin olduğu, yapılacak olan atamalarda bu usullere riayet edilmesi gerektiği ayrıca bu kadronun memuriyete sınavsız atama yolu olarak kullanılamayacağı belirtilmiştir. Belediye özel kalem müdürlüğüne atanacakların öncelikle belediyede çalışan memurlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar arasından seçilmesinin esas olduğu, bu mümkün değilse yapılacak açıktan atamanın Bakanlık iznine müteakip yapılması gerektiği ve ayrıca belediye özel kalem müdürlüğü kadrosuna atanan özel kalem müdürünün bir seçim dönemi boyunca görev yapması amacıyla atanacağının esas olduğu açıktır.
Özel Kalem Müdürü kadrosuna atama için Cumhurbaşkanlığından izin alınması gerekiyor
Bunun yanında, 11.09.2018 tarihinde yayımlanan 2018/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde; tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59’uncu ve 61/A maddelerine göre yapılacak açıktan atama işlemleri için Cumhurbaşkanlığından izin alınması gerektiği ifade edilmiştir. Dolayısıyla, Genelge’nin yayımlandığı tarihten sonra, belediyelerin özel kalem müdürlüğüne açıktan yapılacak atamalar için Cumhurbaşkanlığından izin alınması gerekmektedir.
Denetim dönemine ilişkin yapılan incelemede; Cumhurbaşkanlığından izin alınmadan 31.05.2024 tarihinde ... ...’in açıktan özel kalem müdürlüğüne atamasının yapıldığı, daha sonra 18.11.2024 tarihinde ise aynı kişinin özel kalem müdürlüğünden bilgisayar işletmeni kadrosuna atandığı anlaşılmıştır.
Özel kalem müdürlüğüne yapılan atamada önceliğin Belediyede çalışan memurlara ya da diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlara verilmediği ve özel kalem müdürlüğüne atanan kişinin bir seçim dönemi boyunca çalıştırılması esasına riayet edilmeyerek bu kadronun memuriyete sınavsız atama yolu olarak kullanıldığı görülmektedir.
Belediyeden ilginç cevap geldi
Belediyenin cevabında yapılan atamanın ehliyet ve liyakat ölçütlerine uygun bir atama olduğu, 2018/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi uyarınca Cumhurbaşkanlığından izin alınmadan özel kalem müdürlüğüne atama yapılması hususunda söz konusu iznin atama izni alınan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında bulunduğu düşünüldüğünden ayrıca Cumhurbaşkanlığı’ndan izin alınması için bir işlem yapılmadığı ifade edilmiştir.
Ancak 2018/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde; tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59’uncu ve 61/A maddelerine göre yapılacak açıktan atama işlemleri için Cumhurbaşkanlığından izin alınması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
