EMEK HABER ÖZEL / Sayıştay’ın 2023 yılında İBB’de tespit ettiği usulsüzlüklerden birisi de daire başkanlığı kadrosunun sınavsız yükselme aracı olarak kullanılmasıdır. 

Daire başkanı kadrosuna atanıp müdür vekilliği yaptırılıyor

Bu kapsamda raporda daire başkanı kadrosuna atanan 5 kişinin daire başkanlığı görevini hiç ifa etmeden vekaleten müdür veya müdür yardımcısı olarak görev yaptığı belirtiliyor.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Derece yükselmesinin usul ve şartları” başlıklı 68’inci maddesinin A bendinde, derece yükselmesi yapılabilmesi için gereken koşullar sayılmıştır. B bendinde ise belli hizmet sınıfları hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4’üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. B bendine ait (a), (b) ve (c) alt bentlerinde belirlenmiş derece ve ek göstergedeki kadrolar için öngörülen hizmet süreleri yer almaktadır. 

Aynı maddenin ikinci fıkrasına 02.07.2018 tarihinde eklenen paragrafa göre; üst kademe kamu yöneticisi sayılmayan daire başkanı ve bu kadrolara denk yönetici kadrolarına yapılacak atamalarda B bendinde öngörülen hizmet süreleri, yükseköğrenim gördükten sonra beş yıl olarak uygulanmakta olup bu beş yıllık sürenin hesabında Devlet memurlarının kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilen hizmet süreleri esas alınmaktadır. 

Anılan Kanun’un “Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi” başlıklı 76’ncı maddesinde ise kurumların görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68’inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabileceği hükmü bulunmaktadır. 

Savcı ve ağır ceza mahkemesi başkanının gönül ilişkisi ihraçla sonuçlanabilir! Savcı ve ağır ceza mahkemesi başkanının gönül ilişkisi ihraçla sonuçlanabilir!

Yapılan incelemede; 5 kişinin İdaredeki veya başka kamu kurum ve kuruluşlarındaki farklı kadrolardan 657 sayılı Kanun’un 76’ncı maddesine istinaden İdarede daire başkanlığı kadrosuna atandığı ancak bu kişilerin, atanmalarının ardından daire başkanlığı görevini ifa etmeden bu kadronun özlük haklarından faydalanarak vekaleten şube müdürü veya müdür yardımcısı görevlerini icra etmeye başladıkları tespit edilmiştir. 

Şefler daire başkanlığına atanıp müdürlüğe vekalet ettiriliyor

Bu kişilere ilişkin tespit edilen hususlar: 

- Daire başkanlığı kadrosuna şef kadrosundan geçen kişi mevcut durumda şube müdürlüğü yapmaktadır. Şube müdürlüğü, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik gereği görevde yükselme sınavına tabi kadrolar arasında yer almaktadır. Bu sebeple bahsi geçen kişinin şef kadrosunda iken şube müdürü olabilmesi için görevde yükselme sınavını geçmesi gerekirken daire başkanlığı kadrosu aracılığı ile sınavsız olarak daha üst bir kadroda görev yapmaya başlamıştır. 
Daire başkanı kadrosunda özel kalem müdürlüğü yaptırılıyor

- İstisnai memurluk sayılması sebebiyle açıktan özel kalem müdürü olarak atanmış bir kişi naklen belediyeye daire başkanı olarak atanmıştır ancak aynı görevi sürdürmeye devam etmektedir. 

Bilgisayar işletmenliğinden daire başkanlığına atananlar ÖKM yardımcılığı yapıyor

- Daire başkanlığı kadrosuna bilgisayar işletmeni kadrosundan geçen kişiler mevcut durumda Özel Kalem Müdürlüğünde müdür yardımcılığı yapmaktadır. Norm kadroda müdür yardımcılığı bulunmamaktadır ancak uygulamada gereksinim duyulması sebebiyle müdür yardımcılığı görevinin ihdas edildiği ve ekseriyetle şef kadrosu yeterliliğine sahip olanların müdür yardımcısı görevine getirildiği görülmüştür.

Müdür yardımcılarına tanınan mali ve sosyal hakların şeflere tanınanlardan farkı ise yönetim kurulu üyeliği ve görev tahsisli lojman imkânı sunulmasıdır. Norm Kadro Yönetmeliği’ne göre bilgisayar işletmeni kadrosundan şef kadrosuna geçiş sınavla mümkün olmaktadır. Dolayısıyla bilgisayar işletmeni kadrosunda bulunan bir kişi daire başkanlığı kadrosu vesilesi ile sınavsız olarak daha üst bir görevde çalışmaya başlamıştır. İdarede daire başkanlığı kadrosu bazı kişiler için yukarıda sayıldığı gibi görevde yükselme amacıyla kullanılmaktadır. 

Şube müdürleri daire başkanı kadrosuna atanıp şube müdürlüğü yapıyor

Bu durumun yanı sıra bir kişinin de şube müdürü kadrosunda iken daire başkanlığına atandığı ancak şube müdürlüğü görevinin devam ettiği görülmüştür. 

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine İdare tarafından, 657 sayılı Kanun’un 76’ncı maddesine göre daire başkanı kadrosuna atama yapılan personelin bağlı bulunduğu üst makamlarca kendisine verilen görevleri yaptığı ifade edilmiştir. Ancak bu kişilerin daire başkanı olarak atanmasına rağmen bu görevi hiç ifa etmeden bahsi geçen görevlerde bulunması, bu kadroya ihtiyaç duyulmadığı halde atama yapıldığı ve kadronun maksadı dışında kullanıldığına işaret etmektedir. 
Sınav şartı hülle yapılmak suretiyle ortadan kaldırılmış.

Sonuç olarak, daire başkanlığı kadrosu harcama yetkisini de uhdesinde barındıran mali ve idari sorumluluğu yüksek bir unvan/görevdir. Bu sorumluluğa istinaden kendisine bazı sosyal ve mali haklarında farklılaştırılarak tanınması tabiidir. Bu hakların fiilen sorumluluk almayan kişiler tarafından kullanılması ve daha da önemlisi görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavına tabi kadrolara yapılacak atamalarda daire başkanlığına üst görev olarak atama yapılarak sınav şartının hülle yapılmak suretiyle ortadan kaldırılmaması gerekmektedir.