Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu 2023 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporunda önemli tespitlere yer verildiğini görüyoruz. Şartları kaybettiği için yardım ödenmemesi gereken kişilerin yardım aldığı tespit edilmiştir. Yine raporda çalışabilir durumdaki sosyal yardım yararlanıcılarının istihdama kazandırılmasına yönelik yükümlülüklerin tam olarak yerine getirilmediği yönünde de önemli tespitlere yer verildiğini görüyoruz.
Sayıştay raporunda konuyla ilgili olarak aşağıdaki tespitlere yer verilmiştir:
Mevzuata göre mesleki eğitimi veya aktif iş gücü programlarını ya da İŞKUR tarafından teklif edilen işi haklı bir sebep olmaksızın üçüncü kez kabul etmeyenlerin nakdî düzenli sosyal yardımlarının, durumun İŞKUR sistemi üzerinden bütünleşik sisteme bildirilmesini takip eden aybaşından itibaren bir yıl süreyle kesileceği belirtilmiştir.
(Mülga) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulunun 02.07.2015 tarihli ve 2015/4 sayılı Kararı ile kişinin iş görüşmesine gitmesi ve işe başvuru/kabul aşamasında gereken sağlık raporu, fotoğraf vb. giderleri için bir yıl içinde azami 3 kere olmak
üzere 40 TL ile 100 TL arası, kişinin işe yerleşmesi durumunda ise aynı yıl içinde bir defaya mahsus olmak üzere 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarının 1/3’ü kadar nakdi yardım verilmesi uygun görülmüştür. 23.03.2021 tarihli Cumhurbaşkanı Onayı ile işe yönlendirme yardımı kapsamında “bir yıl içinde azami 3 kere olmak üzere 40 TL ile 100 TL arası”nda yapılan yardım miktarı “aylık net asgari ücretin en fazla %10’una kadar” olarak güncellenmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere sosyal yardım yararlanıcılarının istihdama kazandırılması amacıyla çalışabilir durumdaki yararlanıcıların Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi üzerinden
İŞKUR sistemine kaydedilerek İŞKUR tarafından durumlarına uygun işlere yönlendirilmeleri, mesleki eğitime veya diğer aktif iş gücü programlarına tabi tutulmaları, mesleki eğitimi veya aktif iş gücü programlarını ya da İŞKUR tarafından teklif edilen işi haklı bir sebep olmaksızın üçüncü kez kabul etmeyenlerin ise nakdî düzenli sosyal yardımlarının, durumun İŞKUR sistemi üzerinden bütünleşik sisteme bildirilmesini takip eden aybaşından itibaren bir yıl süreyle kesilmesi gerekmekte olup, İŞKUR tarafından durumlarına uygun işlere yönlendirilenlere aylık net asgari ücretin en fazla %10’una kadar işe yönlendirme yardımı, kişinin işe yerleşmesi durumunda ise aylık asgari ücretin brüt tutarının 1/3’ü kadar işe başlama yardımı verilmektedir.
Yapılan incelemede Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından çalışabilir olarak nitelendirilen kişilerin bir kısmının Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi üzerinden İŞKUR’a bildirilmediği, İŞKUR’a bildirilen kişilerden durumlarına uygun işlere yerleştirilen kişi sayısı ile işe yönlendirme ve işe başlama yardımlarından yararlanan kişi sayısının oldukça düşük olduğu, İŞKUR tarafından teklif edilen işi haklı bir sebep olmaksızın üçüncü kez kabul etmeyenlerin nakdî düzenli sosyal yardımlarının bir yıl süreyle kesilmesine ilişkin müeyyidenin uygulanmadığı tespit edilmiştir.
Kamu İdaresinden alınan verilere göre; 2023 yılı içerisinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından çalışabilir olarak nitelendirilerek Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi üzerinden İŞKUR’a bildirilen kişi sayısı 972.426 olup, bu kapsamda vakıflar
tarafından İŞKUR’a bildirilmeyi bekleyen 433.152 kişi bulunmaktadır. İŞKUR tarafından durumlarına uygun işlere yerleştirilen kişi sayısı ise 58.764 olup, 3.311 kişi işe yönlendirme, 2.104 kişi işe başlama yardımından faydalanmıştır. İŞKUR tarafından teklif edilen işi haklı bir sebep olmaksızın üçüncü kez reddettiği için nakdî düzenli sosyal yardımları kesilmesi gereken kişi sayısı da 25’tir.
