Sayıştay 2023 yılı denetim raporunda Fatih Belediyesine ait belediye şirketlerinin yönetim kurulu başkanı ve üyesi olarak görev yapan memur statüsündeki başkan yardımcılarına her iki şirketten de huzur hakkı ödemesi yapıldığını tespit etti. Belediye Sayıştay bulgusunda yer alan hususa iştirak ederek gerekli düzeltici işlemleri yapacağını belirtmiştir.
Konuyla ilgili olarak raporda şu ifadelere yer verilmiştir:
"İdarenin çoğunluk hissesine sahip olduğu iki şirkette, yönetim kurulu başkanı ve üyesi olarak görev yapan memur statüsündeki başkan yardımcılarına her iki şirketten de huzur hakkı ödemesi yapıldığı görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesinde; “Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).” hükmüne yer verilerek memurlara ticari faaliyet yasağı getirilmiş, istisnai olarak memurların görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen görev almasına cevaz verilmiştir. Aynı Kanun’un 146’ncı maddesinde ise memurlara kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanun’la sağlanan haklar dışında ücret ödenemeyeceği, hiçbir yarar sağlanamayacağı belirtilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 394’üncü maddesinde; yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebileceği düzenlenmiştir. Mezkûr Kanun’un 339’uncu maddesine göre, kurucularla yönetim kurulu üyelerine ve diğer kimselere şirket kârından sağlanacak menfaatlerin esas sözleşmede yer alması zorunludur. Kanun’un 408’inci maddesine göre ise, yönetim kurulu üyelerinin seçimi, süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi şirket genel kurulunun yetkisindedir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belediyenin çoğunluk hissesine sahip olduğu şirketlerinde görev alan yönetim kurulu üyelerine ödenecek huzur hakkı ve diğer menfaatlerle ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 12’nci maddesinde; memurlar ve diğer kamu
görevlilerinden, kurum ve kuruluşların yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarında görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebileceği hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 146’ncı maddesinde yer alan ücret ve yarar sağlanması yasağına, 631 sayılı KHK’nin 12’nci maddesi ile istisna getirilmiş olmakla birlikte, memura bu kapsamda ödenecek ücretin tutarının nasıl belirleneceği ile ilgili bir düzenleme ne belediye kanunlarında ne de 657 sayılı Kanun’da yapılmıştır. Türk Ticaret Kanunu’na göre huzur hakkı, yönetim kurulu üyelerinin haklarından olup bu ücret aylık olarak tespit edilebilir.
İlgili mevzuat bütün olarak değerlendirildiğinde; belediyede memur olanların belediye şirketinin yönetim kurulunda yer alması halinde, kendilerine sadece bir şirketten huzur hakkı ödenebileceği sonucu çıkmaktadır. Belediye şirketlerinin yönetim kurullarında görev alan
memurlara birden fazla belediye şirketinden huzur hakkı ödenmesi mevzuata aykırılık oluşturmaktadır.
İdarenin çoğunluk hissesine sahip olduğu iki şirketin yönetim kurulunda görev yapan memur statüsündeki üç başkan yardımcısına, 2023 yılı içerisinde iki ayrı şirketten huzur hakkı ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından bulguda yer alan hususa iştirak edilmiş ve gerekli düzeltici işlemlerin tesis edileceği ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; Belediye şirketlerinde görev yapan memur statüsündeki İdare personelinin huzur hakkı ödemelerinin mevzuata uygun şekilde düzenlenmesi gerektiği değerlendirilmektedir."
