Sosyal yardımlar, belediyelerden merkezi idarelere ve sivil toplum kuruluşlarına kadar yayılan devasa bir kaynak akışı anlamına geliyor. Bu durum, yardımları hem kurumlar için önemli bir siyasi reklam alanı hem de denetimsizlik nedeniyle yolsuzluk ve usulsüzlük iddialarının odağı haline getiriyor.
2009'dan Gelen Kronik Sorun
Sosyal yardımlardaki bu yapısal dağınıklık, yeni bir durum değil. Devlet Denetleme Kurulu (DDK), 4 Haziran 2009 tarihli raporunda bu durumu detaylıca incelemiş, yardımların düzenli ve verimli yürümesi için kurumsal yapının incelenmesi gerektiğini belirtmişti.
Ancak aradan geçen yıllara rağmen, bu konuda istenen mesafe bir türlü alınamadı. Yıllar önce taahhüt edilen ve üzerinde SYD Genel Müdürlüğü ile SGK Başkanlığı’nın da çalıştığı "Sosyal Yardım ve Primsiz Ödemeler Kanunu" çıkarılamadı. Uzmanlar, bu kanunun birçok kurum ve kişinin çıkarına dokunacağı için engellendiğini, ancak çıkarılmasının artık kaçınılmaz hale geldiğini belirtiyor.
Mükerrer Ödeme Riski Bitmiyor
Bakanlığın kullandığı Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi (BSYBS) olsa da, bu sistemin sorunları çözmekten uzak olduğu biliniyor. Temel sorun, belediyeler ve birçok kamu kurumu tarafından yapılan ciddi tutardaki yardımların bu merkezi sisteme kaydedilmemesi.
Güvenilir, anlık veri tabanının olmaması nedeniyle mükerrer (çift) ödemeler yapılabiliyor ve gerçek ihtiyaç sahiplerinin tespiti zorlaşıyor. Bu durum, sosyal yardımları Bakanlığın denetim anlamında en zayıf alanlarından biri yapmaya devam ediyor.
Bakan Göktaş'a Çağrı: Çalıştay Yapın
Mükerrer ödemelerin önüne geçilmesi ve kaynak israfının durdurulması için acil yasal düzenleme gerekiyor.
Uzmanlar, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın bu hayati konuya eğilmesini, sosyal taraflarla birlikte çalıştaylar düzenleyerek yasal düzenleme altyapısını hızla oluşturmasını talep ediyor. Kişisel veriler korunarak sosyal yardımların tek bir veri tabanından takip edilmesi ve dağınıklığın giderilmesi, kamu kaynaklarının doğru kullanılması için kritik öneme sahip.