Daha doğru ifade etmek gerekirse Kurul, Danıştay 10. Daire’nin kararını onaylayarak işverenlerin lehine emsal niteliğinde bir karar verdi. Bazı basın kuruluşları kararın işçi lehine olduğunu ifade etse de bu doğru değildir. Prime esas kazanç kapsamına giren her ödeme son tahlilde işçi lehinedir. Çünkü bu durum emekli maaşını olumlu yönde etkilemektedir.
Olay şu şekilde gelişti. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 2022/22 sayılı Genelgesine göre işverenin çalışanlara yemek kartı ile sağladığı yardımın yalnızca belirli bir kısmı — günlük brüt asgari ücretin %23,65’i, yani 2025 yılı için yaklaşık 158 TL — prim matrahı dışında tutuluyordu. Bu sınırı aşan tutarlar ise nakdi yardım kabul edilerek sigorta primi hesabına dahil ediliyordu.
Bu konu yargıya taşınmıştı.
Danıştay 10. Dairesi, genelgenin hukuka aykırı olduğuna hükmetti. SGK’nın temyiz etmesiyle dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na taşındı. Kurul, 10. Daire’nin kararını onaylayarak işverenlerin ve çalışanların lehine emsal niteliğinde bir karar verdi.
Kararda öne çıkan noktalar şöyle sıralandı:
- Yemek kartı ile sağlanan yardımlar, yalnızca yemek veya tüketilmeye hazır gıda alımında kullanılabiliyorsa “ayni yardım” niteliğindedir.
- Bu durumda, yardım sigorta prim matrahına dahil edilmez.
- Kartın nakit çekim veya farklı harcamalar için kullanılamıyor olması esastır.
- SGK, yasa koyucu yerine geçerek ek sınırlama getiremez.
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, yalnızca yardımların ayni ya da nakdi olup olmadığını önemser; yemek yardımı işyerinde mi dışında mı verilmiş, bunu dikkate almaz.
Danıştay kararıyla birlikte SGK'nın genelgesinde belirtilen sınırlar geçerliliğini kaybetmiş oldu. Artık, aşağıdaki şartları sağlayan yemek yardımları SGK primi kesintisine tabi tutulmayacak:
- Yardım kart, kupon veya çek yoluyla yapılmalı,
- Kart yalnızca yemek/gıda alımında kullanılmalı,
- Nakit çekim veya farklı amaçlarla kullanım mümkün olmamalı.
Eğer bu şartlar sağlanmazsa, yardım “nakdi yardım” sayılacak ve yalnızca belirlenen sınırın altındaki kısmı primden muaf tutulacak.
PRİM KESİNTİSİ EMEKLİ MAAŞINA YANSIYORDU
Yemek yardımından yapılan prim kesintileri işçilerin emekli maaşı hesabında artışa sebep oluyordu. Danıştay kararı sonrasında yemek yardımlarından prim kesilmeyeceği için alınacak emekli maaşında da azalma olacaktır. İşverenler bu karara sevinirken uzun vadede ise işçiler üzülecek.